Artykuł

Realizacja strategicznych inwestycji w sieci przesyłowe. Nowela ustawy z podpisem prezydenta

Bezpieczeństwo energetyczne

Autor: PKEE

Nowelizacja ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Jej celem jest uproszczenie procedur związanych z przeprowadzaniem tego typu przedsięwzięć.

„Ustawa (…)wprowadza rozwiązania normatywne, które zmierzają do skrócenia oraz uproszczenia procedur związanych z realizacją inwestycji w zakresie elektroenergetycznych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania krajowego rynku elektroenergetycznego oraz do zwiększenia bezpieczeństwa eksploatacji punktów bunkrowania skroplonym gazem ziemnym (LNG)” – podała Kancelaria Prezydenta.
Poniżej przedstawiamy niektóre ze zmian.

Jakie ustawy zostaną zmienione?

Nowelizacja wprowadza zmiany w 9 ustawach:
1) ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych;
2) ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane;
3) ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
4) ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami;
5) ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
6) ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
7) ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;
8) ustawie z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
9) ustawie z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.

Nowe definicje

Wśród kluczowych zmian jest m.in. wprowadzenie definicji inwestycji towarzyszącej, rozumianej jako pozostające w funkcjonalnym związku ze strategiczną inwestycją w zakresie sieci przesyłowej zadanie inwestycyjne wraz z wykonywaniem niezbędnych robót budowlanych w rozumieniu przepisów prawa budowlanego w szczególności budowy lub przebudowy obiektów, urządzeń, sieci i instalacji niezbędnych do budowy, przebudowy, remontu, utrzymania, użytkowania, zmiany sposobu użytkowania, eksploatacji lub rozbiórki linii stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV, w szczególności w koordynowaną sieć 110 kV, a także zadanie inwestycyjne polegające na przebudowie lub remoncie istniejących linii elektroenergetycznych stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV tymczasowych obiektów budowlanych, obiektów sieci gazowej, sieci i przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, telekomunikacyjnych, infrastruktury drogowej lub kolejowej oraz ogólnodostępnych stacji ładowania.

Wprowadzono również przepis zawierający upoważnienie dla Rady Ministrów do określenia, w drodze rozporządzenia, wykazu inwestycji towarzyszących polegających na przebudowie lub remoncie istniejących linii elektroenergetycznych stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV, do których znajdą zastosowanie przepisy ustawy przesyłowej.
Ustawa wprowadza również definicje „sieci dystrybucyjnej” oraz „strategicznej inwestycji w zakresie sieci dystrybucyjnej”.

Ważny rozdział 5a

Jak wyjaśnia Kancelaria Prezydenta, w dodawanym rozdziale 5a ustawa przewiduje, że:
zmieniana ustawa będzie stosowana nie tylko do inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, ale również do inwestycji w zakresie sieci dystrybucyjnych,
przepisy ustaw: z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, dotyczące postępowań w sprawach nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, stosuje się także w przypadku braku danych w katastrze nieruchomości pozwalających na ustalenie danych osobowych, w szczególności adresu zamieszkania, właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości,
niektóre przepisy ustawy będą stosowane do strategicznych inwestycji w zakresie sieci dystrybucyjnych wprost, inne odpowiednio, zaś stosowane niektórych będzie wyłączone,
ustawa określa sposób informowania o zamiarze wywłaszczenia nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym lub w przypadku braku danych w katastrze nieruchomości pozwalających na ustalenie danych osobowych, w szczególności adresu zamieszkania właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości,
zasady na jakich objęte strategiczną inwestycją w zakresie sieci dystrybucyjnych nadziemne liniowe urządzenia obce oraz przyłącza elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 30 kV, mogą być umieszczane wzdłuż pasów drogowych, poza terenem zabudowy, w odległości mniejszej niż 5 m od granicy pasa drogi.

Co się jeszcze zmieni?

Uchylony zostaje art. 35 ust. 2 ustawy, a tym samym usuwa się czasowe ograniczenie dla stosowania uproszczonych procedur do realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych. Oznacza to, że ustawa przestanie mieć status ustawy epizodycznej i wejdzie na stałe do krajowego porządku prawnego, jako akt prawny zezwalający na stałe odstępstwa od stosowania wskazanych przepisów ustaw.

„Zmienia się także tekst załącznika do ustawy, który w dotychczasowym brzmieniu obejmował 52 strategiczne inwestycje w zakresie sieci przesyłowych, a w nowym brzmieniu obejmuje 85 inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz 81 inwestycji towarzyszących, z wyłączeniem inwestycji towarzyszących polegających na przebudowie lub remoncie istniejących linii elektroenergetycznych stanowiących elementy sieci dystrybucyjnej o napięciu równym lub wyższym niż 110 kV, które określone zostaną w rozporządzeniu Rady Ministrów” – podkreśla KPRP.

Poza tym w dodawanym art. 3 zmieniającym ustawę Prawo energetyczne oraz w art. 9 i 10 ustawy wprowadza się obowiązki związane z uruchomieniem i funkcjonowaniem centralnego systemu informacji rynku energii.

Relacje inwestor – właściciel nieruchomości

W art. 4, zmieniającym ustawę o gospodarce nieruchomościami, w art. 124 ustawy modyfikuje się zasady przeprowadzania rokowań z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości w zakresie udzielenia zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości urządzeń, o których mowa w art. 124 ust. 1 ustawy. Modyfikacja ta polega na odesłaniu do odpowiedniego stosowania art. 114 ust. 1 i 2 oraz art. 115 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tj. do przepisów dotyczących rokowań o nabycie w drodze umowy praw do nieruchomości. Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości będzie obowiązany do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z przebudową urządzeń, podczas gdy obecnie obowiązek ten obejmuje jedynie udostępnienie w celu konserwacji oraz usuwania awarii.

Nowela również ws. LNG

Art. 8 ustawy obejmuje przepisy zmieniające ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Zgodnie z art. 28 ust. 3 na wniosek operatora punktu bunkrowania skroplonego gazu ziemnego (LNG) przeprowadza się badania techniczne wykonywane przez Transportowy Dozór Techniczny. Ustawa wskazuje terminy składania wniosków w przypadku poszczególnych badań technicznych punktu bunkrowania skroplonym gazem ziemnym. Ponadto, ustawa określa, co obejmuje obligatoryjny plan bunkrowania sporządzany przez operatora punktu bunkrowania skroplonego gazu ziemnego.

Kiedy przepisy wejdą w życie?

Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów art. 8, zmieniających ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych, które wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.