Obowiązkowy cel zmniejszenia o 5% zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu, a także pułap cenowy 180 euro/ MWh. To główne punkty politycznego porozumienia ministrów energii państw wspólnoty, którzy przyjęli propozycję Rady Unii Europejskiej. Nadzwyczajne środki mają być stosowane od 1 grudnia do końca przyszłego roku.
Rada Unii Europejskiej przygotowała projekt rozporządzenia poświęconego problemowi wysokich cen energii.
„Rozporządzenie wprowadza wspólne środki, by zmniejszyć zapotrzebowanie na energię elektryczną oraz zgromadzić nadwyżki dochodów sektora energetycznego i rozdysponować je wśród odbiorców końcowych” – podkreślono na oficjalnej stronie Rady UE consylium.europa.eu
I podczas obrad unijnych ministrów energii osiągnięto porozumienie polityczne.
Pułap dochodów
Zgodnie z rozporządzeniem Rady UE, ustalono pułap dochodów rynkowych dla wytwórców energii elektrycznej, w tym pośredników, którzy wykorzystują do produkcji energii tzw. technologie inframarginalne, np. odnawialne źródła energii, energia jądrowa i węgiel brunatny – limit określony został na poziomie 180 euro/MWh.
„W ostatnich miesiącach operatorzy ci uzyskali nieoczekiwanie duże zyski finansowe, przy czym nie wzrosły ich koszty operacyjne. Wynika to z roli węgla i gazu jako drugorzędnych źródeł ustalających ceny, które to źródła obecnie zawyżają cenę końcową energii elektrycznej” – uzasadniała propozycję Rada. Dodając: „Pułap został ustalony w taki sposób, by zachować rentowność operatorów i nie utrudniać inwestycji w odnawialne źródła energii”.
Kto skorzysta?
Równocześnie państwa członkowskie wyraziły zgodę, aby wykorzystać wybrane przez siebie środki, gromadzić i przekierowywać nadwyżki dochodów z myślą o wspieraniu i ochronie odbiorców końcowych energii elektrycznej.
Ponieważ jednak różne są uwarunkowania w poszczególnych państwach UE, wprowadzono pewną elastyczność przy wdrażaniu tych środków.
„Obejmują one możliwość ustalenia wyższego pułapu dochodów, stosowania środków, które jeszcze bardziej ograniczają dochody rynkowe, dokonania zróżnicowania między technologiami oraz stosowania ograniczeń w odniesieniu do dochodów rynkowych innych podmiotów, w tym m.in. handlowców” – wyjaśniono.
W uzasadnieniu rozporządzenia zwrócono również uwagę na inny aspekt: „w sytuacjach, w których zależność państwa członkowskiego od importu netto wynosi co najmniej 100%, zawierają one do 1 grudnia 2022 r. umowę z państwem członkowskim wywozu o odpowiednim podziale nadwyżki dochodów. Inne państwa członkowskie są również proszone o zawieranie takich umów”.
Wsparcie dla MŚP
Rada uzgodniła, że państwa członkowskie mogą tymczasowo ustalać cenę za dostawę energii elektrycznej dla małych i średnich przedsiębiorstw, by dalej wspierać MŚP zmagające się z wysokimi cenami energii.
W drodze wyjątku i tymczasowo mogą również ustalać niższą od kosztów cenę za dostawę energii elektrycznej.
Energetyczna samodyscyplina
Innym, kluczowym punktem porozumienia było przyjęcie propozycji Rady, aby wprowadzić dobrowolny ogólny cel zmniejszenia zużycia energii elektrycznej brutto o 10 %, a także obowiązkowy cel zmniejszenia jej zużycia o 5 % w godzinach szczytu.
Jak określono te ostatnie?
„Państwa członkowskie określą godziny szczytu odpowiadające łącznie co najmniej 10% wszystkich godzin w okresie między 1 grudnia 2022 r. a 31 marca 2023 r., podczas których zmniejszą zapotrzebowanie na energię”- podkreślono, zaznaczając równocześnie, że swobodny będzie wybór odpowiednich środków do ograniczenia zużycia energii i osiągnięcia obu celów” – czytamy.
Kiedy i jak długo?
Środki mają charakter tymczasowy i nadzwyczajny. Zaczną obowiązywać od 1 grudnia br. Cele w zakresie ograniczenia zużycia energii mają zastosowanie do 31 marca 2023 r., a obowiązkowy pułap dochodów rynkowych – do 30 czerwca 2023 r.