Inwestycje w transformację rynku energetycznego do 2030 roku wyniosą nawet 135 mld EUR (600 mld złotych) – wynika z raportu analityków EY przygotowanego na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej. Oznacza to konieczność wsparcia spółek energetycznych, na których spoczywa ciężar transformacji energetycznej Polski. Tylko dzięki dodatkowym funduszom, przede wszystkim z Unii Europejskiej, możliwe będzie zapełnienie luki inwestycyjnej wynikającej z realizacji przez Polskę celu osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Dokonane przez ekspertów EY wyliczenia opisane w raporcie pt. „Polska ścieżka transformacji energetycznej” nie pozostawiają wątpliwości, że niezbędna modernizacja polskiej energetyki i związane z nią działania osłonowe przekraczają możliwości inwestycyjne polskich przedsiębiorstw. Polska zrealizowała unijne cele wyznaczone na 2020 r., czyli ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20 proc. w porównaniu z rokiem 1990. Jednocześnie energetyka osiągnęła udział odnawialnych źródeł w końcowym zużyciu energii na poziomie 16,1 proc., przekraczając wyznaczony przez UE cel określony na poziomie 15 proc.
„Rozwój odnawialnych źródeł energii jest konieczny, jeśli chcemy budować energetykę nieobciążaną kosztami zakupu emisji CO2. Niestety są to gigantyczne potrzeby inwestycyjne. W związku z tym, liczymy na wsparcie sektora energetycznego środkami z funduszy europejskich” – powiedział prezes Rady Zarządzającej Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, prezes GK PGE Wojciech Dąbrowski.
Największe grupy energetyczne realizują obecnie zaawansowane, ambitne plany rozwoju nisko- i zeroemisyjnych źródeł wytwarzania oraz sieci dystrybucyjnych. Biorą na siebie większość ciężaru organizacyjnego, technologicznego i finansowego, wynikającego z transformacji energetycznej Polski. Trwa realizacja strategicznych dla bezpieczeństwa energetycznego kraju inwestycji zmieniających oblicze polskiej energetyki – projektów jądrowych, największych na Bałtyku morskich farm wiatrowych, przemysłowych farm fotowoltaiczne oraz wielkoskalowych i lokalnych magazynów energii.
Jak wskazują w raporcie eksperci EY, kompleksowe potrzeby inwestycyjne polskiej energetyki wraz z ciepłownictwem wynoszą aż 135 mld EUR do roku 2030. Ta perspektywa jest spójna z harmonogramem wdrażania nowych założeń unijnego pakietu regulacji „Fit for 55” zakładającego redukcję emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. o 55% w stosunku do poziomów z 1990 r. (wcześniejsze założenia mówiły o redukcji o 40%).
Zgodnie z szacunkami EY potencjał inwestycyjny czterech największych grup energetycznych, tj. PGE, Enei, Tauronu i Energi, w latach 2021-2030 – z uwzględnieniem bezpiecznego, lecz już wysokiego poziomu zadłużenia – wynosi prawie 29 mld euro. Wyceny te zostały oparte o zaktualizowaną sytuację ekonomiczną spółek, analizę ich planów inwestycyjnych i związanych z nimi dodatkowych przepływów pieniężnych. Oznacza to, że nawet po uwzględnieniu wielkiego zaangażowania wszystkich pozostałych uczestników rynku w modernizację sektora, pozostaje do zapełnienia znacząca luka inwestycyjna.
Poziom jej redukcji będzie ostatecznie uzależniony od efektywności wykorzystania środków unijnych, o które częściowo trzeba będzie konkurować. Autorzy raportu wyliczyli, że w żadnym scenariuszu środki unijne nie pokryją jej w 100% i w efekcie luka wyniesie nie mniej niż 8 mld euro. Tym bardziej, że środki z UE będą także wykorzystane w innych sektorach gospodarki, takich jak np. gazownictwo i transport oraz przez gospodarstwa domowe. Energetyka nie będzie jedynym beneficjentem dostępnych funduszy, a luka inwestycyjna zostanie dodatkowo pogłębiona o koszty inwestycji w tych sektorach.
Jak wskazują autorzy raportu, kumulacja wydatków inwestycyjnych przypadnie na lata 2023-2030 i w konsekwencji może istotnie wpływać na kondycję finansową polskich spółek energetycznych. Planowanie dalszego rozwoju sektora energii wymaga dalszego, bardzo silnego wsparcia funduszami na kontynuację transformacji energetycznej w dłuższej perspektywie. Wyliczenia ujęte w raporcie EY wskazują, że długoterminowo skala inwestycji i wyzwań polskiej energetyki dążącej do osiągnięcia zeroemisyjności w 2050 r. może wynieść nawet 200 mld euro, czyli ponad 900 mld złotych.
Szczegóły ustaleń raportu pt. „Polska ścieżka transformacji energetycznej” są dostępne na stronie internetowej PKEE: https://pkee.pl/publications/raport-ey-i-pkee-polska-sciezka-transformacji-energetycznej wraz z najnowszą aktualizacją obejmującą najbardziej palące kwestie regulacyjne, w których Polski Komitet Energii Elektrycznej prezentuje stanowisko polskiego sektora energetycznego.